اندازه ی بازار خرده فروشی ایران چقدر است؟

به گزارش رادیو افق کوروش به نقل از واحد طرح و برنامه ی اتحادیه کشوری فروشگاه های زنجیره ای، برای محاسبه اندازه ی بازار خرده فروشی روش های مختلفی از جمله محاسبه GDP (تولید ناخالص داخلی) ، بررسی هزینه ها و درآمدهای خانوار در بخش های مختلف و همچنین میزان فروش اصناف در بخش های مختلف بازار می باشد که بدون شک معتبرترین روش محاسبه ی اندازه بازار طرح آمارگیری مرکز آمار ایران می باشد که هر ساله انجام می پذیرد و مورد بازبینی قرار میگیرد که در این تحقیق که در واحد طرح و برنامه ی اتحادیه کشوری فروشگاه های زنجیره ای آماده شده از همین روش استفاده شده است.
طرح آمارگيري هزينه و درآمد خانوار با قدمتي ٥٠ ساله از مهم‌ترين طرح­‌هاي آماري مرکز آمار ايران است. هدف کلي اين طرح، برآورد متوسط هزينه‌ها و درآمد يک خانوار شهري و یک خانوار روستايي در سطح کشور و استان‌ها است.

نگاهي به اهم نتايج طرح درسال ١٤٠٠ در مناطق شهري و روستايي نشان مي‌دهد که:
- متوسط هزينه‌ کل خالص سالانه‌ی يک خانوار شهري ٩٢٥٠١٧ هزار ريال بوده است که نسبت به رقم مشابه در سال قبل (621392 هزار ریال) ٤٩ درصد افزايش نشان مي دهد. از هزينه‌ کل سالانه‌ خانوار شهري ٢٤٦٥٣٧ هزار ريال با سهم ٢٧ درصد مربوط به هزينه‌های خوراکي و دخاني و ٦٧٨٤٨٠ هزار ريال با سهم ٧٣ درصد مربوط به هزينه‌هاي غيرخوراکي بوده است. در بين هزينه‌هاي خوراکي و دخاني، بيشترين سهم مربوط به هزينه‌ گوشت با سهم ٢١ درصد و در بين هزينه‌هاي غيرخوراکي بيشترين سهم با ٤٩ درصد مربوط به هزينه مسکن، سوخت و روشنايي بوده است.

-  متوسط هزينه‌ کل خالص سالانه‌ يک خانوار روستایی 520000 هزار ريال بوده است که نسبت به سال قبل (340679 هزار ریال) ٥٢,٤ درصد افزايش نشان مي‌دهد. از هزينه‌ کل سالانه‌ خانوار روستاي ٢٠٧٠٣٤ هزار ريال با سهم ٤٠ درصد مربوط به هزينه‌هاي خوراکي و دخاني ٣١٢٠٨٥ هزار ريال با سهم ٦٠ درصد مربوط به هزينه‌هاي غيرخوراکي بوده است. در بين هزينه‌هاي خوراکي و دخاني، بيشترين سهم مربوط به هزينه‌ آرد، رشته، غلات، نان و فرآوردهای آن با ٢٢.٠ درصد و در بين هزينه‌هاي غيرخوراکي، بيشترين سهم با ٣١.٠ درصد مربوط به مسکن، سوخت و روشنايي بوده است.

بنابراین با توجه به گزارش اعلامی مرکز آمار ایران برای بدست آوردن اندازه بازار خرده فروشی، نیاز است تا سهم هزینه خدمات مانند مسکن، بهداشت و درمان و حمل و نقل و ارتباطات را از این مقدار جدا کنیم. براساس آمارگیری انجام شده توسط مرکز آمار و مقایسه ی آن بین سال های 1398 تا 1400 حدود 58 درصد از کل هزینه های یک خانوار شهری و حدود 40 درصد از کل هزینه های یک خانوار روستایی، مربوط به هزینه مسکن، ارتباطات و حمل و نقل است که طبق محاسبات زیر از کا هزینه های خانوار کسر می گردد.

  92500000*(100%-58%) =38/850/000
      میزان هزینه کرد کالاهای خرده فروشی خانوار شهری در سال(میلیون تومان)
  52000000*(100%-40%) =31/200/000
    میزان هزینه کرد کالاهای خرده فروشی خانوار روستایی در سال ( میلیون تومان)

 
اندازه بازار خرده فروشی در بخش های خرده فروشی مانند( هزینه های خوراکی، دخانی، کفش و پوشاک، لوازم اثاث و خدمات خانوار، تفریحات، سرگرمی، خدمات فرهنگی و همچنین کالاها و خدمات متفرقه مصرفی) به شرح زیر می باشد:

  38850000*19000000=738/150/000/000/000 اندازه بازار خرده فروشی خانوار شهری
  31200000*6000000=187/200/000/000/000  اندازه بازار خرده فروشی خانوارهای روستایی

  اندازه ی کل بازار خرده فروشی تا پایان سال 1400
  738/150/000/000/000+187/200/000/000/000=925/359/000/000/000