فروشگاه‌های زنجیره‌ای یکی از شفاف‌ترین ساختارهای نظارتی را دارند

رادیو افق کورش - مصطفی طاهری با اشاره به نقش برجسته فروشگاه های زنجیره ای در تامین کالاهای اساسی مردم در دوران تحریم های اقتصاد و بحران کرونا، گفت: این فروشگاه ها در واقع آخرین حلقه ای هستند که از طریق آن ها می توان یارانه های حمایتی و معیشتی را در قالب کالا یا اعتبار به دست دهک های پایینی جامعه رساند.
نماینده مردم زنجان با اشاره به ظرفیت فروشگاه های زنجیره ای برای تامین اقلام اساسی مورد نیاز اقشار مختلف گفت: یکی از بخش هایی که اقتصاد ایران با استفاده از آن، توانست در زمان تحریم ها و پس از آن در زمان بحران کرونا در تامین نیازهای معیشتی مردم در قالب یک شبکه توزیعی به هم پیوسته عمل کند، فروشگاه های زنجیره ای بودند.

ظرفیت هایی که باعث شدند تا کمبود خاصی در روند توزیع کالاهای اساسی و مورد نیاز مردم ایجاد نشود و اقلام مورد نیاز مردم در اسرع وقت تا دورترین نقاط کشور به دست آنان برسد. در واقع با استفاده از ظرفیت هایی چون فروشگاه های زنجیره ای است که اقتصاد ایران توانست از تله های تحریم ها و چالش هایی که دشمنان برای معیشت کشور تدارک دیده بودند، عبور کند.
طاهری در ادامه افزود: دامنه وسیعی از این فروشگاه های زنجیره ای در قالب واحدهای توزیع و فروش اقلام اساسی و مصرفی از شهرهای بزرگ و کلانشهرها گرفته تا شهرهای کوچک و حتی برخی بخش ها در حال سرویس دهی به مردم هستند.

تلاش ها، حمایت ها و سرمایه گذاری های فروانی طی دهه های متمادی صورت گرفته تا این شبکه توزیعی در سراسر کشور شکل گرفته و در قالب شبکه مویرگی توزیع به مردم خدمت رسانی کند که از نقاط قوت این فروشگاه ها تعادل بخشیدن به نیازهای اساسی مردم است. با توسعه این فروشگاه ها، امکان تاثیرگذاری واسطه گران و سوداگران تا حد زیادی کاهش پیدا کرد.
به جای تخریب باید دامنه نظارت ها را افزایش داد
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در پاسخ به این پرسش که طی هفته ها و ماه های اخیر برخی افراد و رسانه ها در حال فضاسازی های مخرب در خصوص وقوع تخلف در این فروشگاه ها هستند، روند نظارتی این فروشگاه های را چطور ارزیابی می کنید؟ گفت: یکی از نخستین سامانه های مالیاتی و نظارتی در فروشگاه های بزرگ و زنجیره ای اجرا شده ‎است.

از طریق این سامانه های ارتباطی، رصد موضوعاتی چون مالیات بر ارزش فزوده، ارائه فاکتورهای الکترونیکی، تحلیل نحوه فروش، قیمت فروش و سایر بخش های نظارتی مرتبط با این فروشگاه ها کاملا امکان پذیر است. به بیان دیگر، فروشگاه های زنجیره ای در فضای اقتصادی کشورمان یکی از شفاف ترین حوزه های کسب وکار را دارند. نهادهای نظارتی با استفاده از سامانه های بر خط به راحتی می توانند از روند فروش اقلام و کالاها در این فروشگاه ها و قیمت های محصولات با خبر شوند.
او یادآور شد: بنابراین برخی فضاسازی های تخریبی که در خصوص تخلفات سیستماتیک و نبود شفافیت این فروشگاه ها مطرح می شود، به نظرم پایه و اساس درستی ندارد. البته این اظهارنظر به این معنا نیست که هیچگونه تخلفی در این فروشگاه ها صورت نمی گیرد، به هر حال با توجه به دامنه وسیع فعالیت های فروشگاه های زنجیره ای، نوع فعالیت هایی که ارائه می کنند، فراوانی واحدها و...ممکن است، تخلفاتی نیز در روند کلی سرویس دهی این فروشگاه ها ایجاد شود، اما این به معنای نفی مجموعه خدمات این زنجیره به هم پیوسته نباید تلقی شود.
طاهری با اشاره به ضرورت افزایش دامنه های نظارتی گفت: به هر حال در یک زنجیره به هم پیوسته و گسترده ممکن است برخی اجزا در صدد سودجویی، تخلف، کم فروشی، گران فروشی و...برآیند. وقوع یک چنین تخلفاتی نباید منجر به تخریب، نفی و فضاسازی علیه کل سیستم شود. راهکار معقول آن است که نهادهای نظارتی چون اتحادیه ها، سازمان های تعزیراتی و در صورت نیاز بخش های قضایی نظات های لازم را برای دفاع از حقوق مشتریان افزایش دهند تا درصد تخلفات در این فروشگاه ها به حداقل برسد.
نباید نسبت به سرنوشت فروشگاه های خرد بی تفاوت بود
نماینده مردم زنجان در مجلس گفت موضوع دیگری که به نظر می رسد با گسترش فروشگاه های زنجیره ای نیازمند بررسی، ارزیابی و تحلیل است، سرنوشتی است که فروشگاه های سنتی و کوچک پیدا می کنند. به هر حال بخش قابل توجهی از این فروشگاه های کوچک با گسترش فرهنگ استفاده از فروشگاه زنجیره ای ممکن است رونق خود را از دست بدهند و از چرخه ارزش آفرینی خارج شوند، برای حل این مشکل باید به گونه ‎ای برنامه ریزی کرد که هم فرصت کسب روزی و معاش برای فروشگاه های خرد از میان نرود و هم اینکه از ظرفیت فروشگاه های بزرگ بهره مند شد.
طاهری در پاسخ به این پرسش که چگونه می توان این تعادل را برقرار کرد؟ گفت: برای حل این مشکل در کشورهای مختلف راهکارهایی چون ادغام سرمایه های واحدهای خرد و ایجاد فروشگاه های بزرگ یا تفکیک نوع خدمت رسانی ها وجود دارد. می توان از این الگوها به گونه ای استفاده کرد که هم بتوان از ظرفیت فروشگاه های بزرگ بهره برد و هم اینکه مشکلی برای واحدهای خرد به وجود نیاید. واحدهای خرد در یک منطقه می توانند از طریق هم افزایی یک فروشگاه بزرگتر را ایجاد کنند. در هر صورت باید مراقب بود اعتمادی که در اثر سالها و دهه ها در شکل گیری و استفاده مردم از این فروشگاه ها ایجاد شده به دلیل برخی فضاسازی های تخریبی از میان نرود.
عضو کمیسیون صنایع و معادن مجلس در پایان خاطرنشان کرد: از سوی دیگر اگر قرار باشد فرمول های تازه ای برای توزیع اقلام اساسی و طرح های معیشتی تدارک دیده شود به راحتی از طریق فروشگاه های زنجیره ای می توان استفاده کرد. این فروشگاه ها در واقع آخرین حلقه ای هستند که از طریق آن می توان یارانه های حمایتی و معیشتی را در قالب کالا یا اعتبار به دست دهک های پایینی جامعه رساند. به نظرم برای جلب اعتماد مردم باید دامنه نظارت ها در خصوص این فروشگاه ها را افزایش داد تا تخلف چند واحد یا تعدادی افراد خاص، اعتماد مردم به کل زنجیره را خدشه دار نکند